Wandelreis Bhutan | Lingshi-Laya
Praktische informatie

Vertrek en aankomst

Je kunt de vlucht naar Delhi vv zelf regelen of via HT. Wij vliegen het liefst met KLM, wat een directe vlucht is. Onder de website link ‘vliegtickets’ van deze reis staat meer informatie, of neem contact op met ons kantoor. De vlucht van Delhi naar Paro wordt door HT geregeld.
De tickets worden ongeveer een week voor vertrek naar je opgestuurd per mail. In principe vlieg je met KLM naar Delhi en van daar verder met DRUK Air naar Paro in Bhutan.
Op Schiphol moet je uiterlijk 3 uur voor vertrek aanwezig zijn bij de balie die correspondeert met het vluchtnummer. Verdere informatie met betrekking tot het definitieve vluchtschema ontvang je tijdens de voorbereidingsbijeenkomst.   Op verzoek kan je reis verlengd worden, dit is afhankelijk van de beschikbaarheid van de vluchten. Voor een wijziging van de vertrek- en/of terugreisdatum betaal je € 35,-- wijzigingskosten plus de eventuele extra kosten van het ticket indien de vlucht niet meer voor hetzelfde tarief geboekt kan worden als in de reissom berekend is. Voor meer informatie over vluchten kun je contact opnemen met ons kantoor.

Visum en paspoort

Je paspoort moet vanaf het moment dat je terugreist nog minimaal 6 maanden geldig zijn.

Voor een bezoek aan Bhutan heb je een visum nodig. HT regelt een officiële uitnodiging - de zogenaamde visumautorisatie - , waarvoor we je (tijdens de reis geldige) paspoortgegevens nodig hebben. Het visum wordt bij binnenkomst in Bhutan uitgegeven. De visumkosten voor Bhutan zijn bij de reissom inbegrepen.

Voor het regelen van het visum voor Bhutan zijn de volgende zaken van belang:

1. Voor de visumaanvraag voor Bhutan hebben wij je juiste paspoortgegevens nodig,
die zo spoedig mogelijk en uiterlijk 6 weken voor vertrek bij ons binnen dienen te zijn (graag kopie opsturen of mailen). Krijg je een nieuwe paspoort, zorg dan dat deze 6 weken voor vertrek in je bezit is en geef ons de nieuwe gegevens door.

2. Er moet een visumformulier ingevuld worden. T.z.t. ontvang je van ons het juiste formulier, deze moet ingevuld en met een pasfoto opgestuurd worden naar ons kantoor.

3. Neem voor de zekerheid ook nog 2 pasfoto´s mee op reis, regels wijzigen soms. Het kan zijn dat er bij aankomst ook nog om een pasfoto gevraagd wordt.

Vaccinaties

Voor de meest actuele informatie over verplichte / aanbevolen (herhalings-) inentingen per ziekte en per land raden we je aan contact op te nemen met je huisarts, lokale GGD of Thuisvaccinatie.nl. Het is belangrijk dat je tijdig een afspraak maakt, in elk geval 4 tot 6 weken voor vertrek. 

Thuisvaccinatie.nl is een landelijk opererend vaccinatiecentrum en biedt je de mogelijkheid dat een arts bij jou thuis reisvaccinaties komt zetten op een dag en tijdstip dat het jou uitkomt. Dat kan zelfs in de avonduren of in het weekend. De tarieven zijn gelijk of soms lager dan die van de GGD of huisarts en je betaalt geen extra kosten voor de service aan huis. Vergoeding van verzekering is meestal (deels of geheel) mogelijk. 

Hoe werkt het`
Je plaatst een aanmelding bij Thuisvaccinatie.nl. Daarna vul je jouw gegevens, reisbestemming en vaccinatiehistorie in. Bij het laatste stapje plan je meteen de afspraak in op een datum en tijdstip wanneer het jou uitkomt. Met die gegevens stelt het medisch team het vaccinatieadvies op die je binnen drie werkdagen ontvangt. De reisvaccinatie wordt gegeven door een erkende arts.

Om een indicatie te krijgen van de vaccinatie en/of andere noodzakelijke gezondheidsmaatregelen ga je eerst naar Thuisvaccinatie.nl/bhutan waarna je doorklikt voor het maken van een afspraak. 

Ben je woonachtig in België? Dan raden we je aan voor de meest actuele stand van zaken de website van het Instituut voor Tropische Geneeskunde te raadplegen.

Tijdsverschil

In Bhutan is het in onze wintertijd 5 uur later dan in Nederland, in onze zomertijd bedraagt het tijdsverschil tussen Nederland en Bhutan 4 uur.

Klimaat

Vanwege de hoogteverschillen varieert het klimaat van subtropisch moessonklimaat tot een bergklimaat. De regentijd is in de zomer, van juni tot en met september. Deze reis wordt uitgevoerd in het voorjaar en najaar, de twee beste reisseizoenen. In Bhutan begeven we ons tussen de 2500 en de 5000 meter hoogte. De temperatuur varieert van overdag  25° Celsius, ’s nachts  10° Celsius in de lagere delen tot 5° graden Celsius  overdag en –15 ° graden Celsius ’s nachts op 4500 m-5000 meter. Wat meer aanleiding kan geven is de kans op regen. De moessonperiode is in Bhutan minder goed gedefinieerd dan in Nepal. Dat betekent dat het buiten de moessonperiode ook best behoorlijk kan regenen. Bereid je daar dus goed op voor met goede regenkleding! Neem ook gamaschen mee om te gebruiken op de soms erg modderige paden.

Overnachtingen

In de steden en stadjes slapen we in hotels van verschillende kwaliteit. In Paro en Thimpu zijn het goede hotels met mooie kamers en badkamers. Er is vaak een internetverbinding beschikbaar (tegen betaling). Buiten de centrale regio zijn het meer guesthouses, soms nieuw, soms in een oude boerenhoeve. Vaak sfeervol en nog steeds met een warme douche op de kamer.
Tijdens de trek slapen we in tenten. Je kunt kiezen of je alleen in een tent wilt of met twee personen. Aan het gebruik van een eenpersoonstent zijn extra kosten verbonden.

Maaltijden

Het drinken van leidingwater in Bhutan raden we af. Overal is gebotteld water te koop en op trek wordt het drinkwater gekookt. De keuken van Bhutan bestaat uit veel rijst, vlees, granen, groenten en pepers. De groenten worden veelal, ook op trek, geserveerd met/in een lekkere saus (soms met kaas). Meestal staan er in de hotels uitgebreide buffetten klaar. Er wordt veel thee gedronken. Op trek wordt de lunch warm meegenomen en opgediend, heerlijk!

Geld voor op reis

Voor Bhutan kun je ook gewoon euro’s meenemen, dat wil zeggen het bedrag dat je denkt uit te geven aan drankjes, snacks, souvenirs, de luchthavenbelasting. Neem in elk geval ongeveer € 200 mee in verschillende coupures. De Bhutanese Ngultrum is gekoppeld aan de Indiase rupie. Voor 1 euro krijg je ongeveer 75 Bhutanese Ngultrum, voor 1 dollar ongeveer 65 Ngultrurn (koers nov 2017). De Ngultrum is gekoppeld aan de Indiase Rupie en evenveel waard. In Bhutan kan nog niet gepind worden, maar in de meeste hotels kun je wisselen.

Fooien

Aan het eind van een trek wordt meestal de fooi verzameld voor de staf die is mee geweest. Je geeft fooi als je dat wilt en als je tevreden bent over de prestaties van de “crew”. In Bhutan wordt de bagage altijd vervoerd door lastdieren, paarden of yaks. Fooien zijn dus voor: de paarden- of yakmannen, kok en koksmaatjes en de gids(en). Normaal gesproken ligt het bedrag dat een deelnemer kwijt is voor dit doel rond de € 85,-- .

Uitrusting

Schoeisel 
Wij raden bergwandelschoenen aan categorie B of B/C met een stevige profielzool. Het is belangrijk dat je schoenen erg goed zitten, omdat je er elke dag uren op moet lopen. 

* Wanneer je nieuwe schoenen moet kopen, verdient het aanbeveling om tot 1 maat groter te kopen dan je werkelijke maat (pas ze met een paar extra sokken). 
* Je voeten hebben namelijk de neiging om op te zetten, als je wat langer op een dag loopt. Daar komt nog bij dat je bergaf niet met je tenen in de knel komt. 
* Als je nieuwe schoenen moet kopen, loop ze dan goed in. 
* Op sommige tochten moet je door kleine beekjes waden, over modderige paden en soms door sneeuw lopen, dus een redelijke mate van waterdichtheid is handig. 
* Een goede profielzool geeft je beter grip op de wat steilere paden. 
* Bij zwaardere trekkings (5 stippen of meer) is een zwaardere uitvoering aan te bevelen. 

(Dag)rugzak 
* Je bagage wordt gedragen door lastdieren. Je bagage kun je in een plunjezak of duffel doen. Voor de spullen die je tijdens het lopen nodig hebt volstaat een dagrugzak. We adviseren een dagrugzak met een inhoud van minimaal ± 35 liter. 

Slaapzak 
* Voor alle tochten is een goede slaapzak (dons of kunststof bijv. hollofil) belangrijk. De slaapzak moet comfortabel zijn bij -15° Celsius (voorjaar -10). Je kunt de isolatiewaarde van je slaapzak verhogen door het gebruik van een fleece-lakenzak. Natuurlijk is ook het matje van belang. De bekende “therm-a-rest” of vergelijkbaar zijn prima mits je een niet te dunne hebt (minimaal 3 cm dik). Ook daarvan kun je de isolatiewaarde (t.o.v. de koude grond) verhogen door een aluminiumdeken eronder te leggen.

Paklijst

* = ter overweging, niet per sé noodzakelijk 

kleding + slapen 
~ slaapzak (comfortabel tot (voorjaar - 10) najaar -15 graden Celsius) 
~ slaapmatje 
~ lakenzak* (fleece of zijden) 
~ opblaaskussentje* 
~ waterdichte slaapzakhoes* 
~ sokken/kousen min. 3 paar 
~ ondergoed 
~ thermo ondergoed 
~ T-shirts/blouses/polo`s
~ fleece trui 
~ body warmer* 
~ korte broek 
~ trekking broek (evt. afritsbaar)
~ donsjack* 
~ regen/windjack 
~ regenbroek 
~ gamaschen 
~ handschoenen 
~ bergwandelschoenen B of BC
~ sandalen/gympen 
~ pet/shawl/muts 
~ zwembroek/badpak 

algemeen 
~ dagrugzak (minimaal 35 liter) 
~ dagboek* 
~ leesboek/e-reader
~ reserve veters 
~ naaispullen* 
~ zaklamp 
~ batterijen 
~ plastic zakken 
~ plunjebaal/Ortliebtas o.i.d. 
~ fototoestel  
~ evt. extra batterijen fototoestel 
~ veldfles 
~ zonnebril/gletsjerbril 
~ reserve bril/lenzen 
~ loopstokken*, wel aanbevolen 

toiletartikelen (bij voorkeur niet milieubelastend) 
~ shampoo 
~ zeep 
~ tandenborstel 
~ tandpasta 
~ lippencrème 
~ zonnebrand (minimaal factor 10, liever hoger) 
~ kam/borstel 
~ toiletpapier 
~ dunne handdoek 
~ tampons/maandverband 
~ medicijnen (zie persoonlijke medicijnen) 

reisdocumenten 
~ moneybelt of halstasje: 
~ paspoort (moet bij aankomst in Bhutan nog een half jaar geldig zijn) 
~ vliegticket(s) 
~ geld 
~ inentingsboekje 
~ verzekeringsbewijs + alarmnummer 
~ 2 pasfoto’s 

N.B. Maak van alle belangrijke papieren kopieën, en bewaar exemplaren thuis en onderweg, apart van de originelen.

Persoonlijke EHBO / medicijnen

* 1 Azitromicine antibioticum kuur bij bacteriële darminfecties
* 1 Augmentin of amoxycyline antibioticum kuur bij luchtweginfecties + algemeen breedspectrum
* aanbevolen: diamox bij tochten waarbij je boven de 3000 meter slaapt (1 strip = 25 tabletten van 250 mg is normaal gesproken voldoende)
* azaron, lidocaïnezalf bij insectenbeten
* sterilon/betadine-iodium voor wondontsmetting
* leukoplast,  2nd skin bij blaarpreventie
* sporttape
* hansaplast bij wondjes
* paracetamol/coffeïne als pijnstiller
* insectenafweermiddel bijv.: autan, iets met DEET
* zonnebrandolie/crème minimaal factor 10 
* rekverband, knieband bij knieproblemen
* Arnica of SRL bij spierpijn, kneuzingen 
* immodium bij diarree, als je moet reizen in vliegtuig of bus of bij dreigende uitdroging
* ORS tegen uitdroging bij diarree
* strepsils bij keelpijn

De antibioticakuren (azitromicine en augmentin), diamox en lidocaïnezalf zijn op recept via je huisarts te verkrijgen. Informeer bij je ziektekostenverzekeraar naar een eventuele vergoeding (mocht je huisarts deze middelen niet aan je willen verstrekken dan kun je ze altijd nog in Bhutan kopen, gewoon bij een apotheek).

HT Wandelreizen zorgt voor een medicijnenkit met een grote vercheidenheid aan medicijnen en verbandmiddelen. Deze zijn in principe voor de ernstiger gevallen en voor de reisleider en de  lokale staf.  De kans dat we de kit nodig hebben is klein, maar aanwezig.

Hoogteziekte

De meeste mensen, die niet gewend zijn zich naar grote hoogte te begeven en zich hier bovendien erg inspannen, krijgen last van de hoogte.

Hoogteziekte kan zich voordoen boven de 2500 meter. Als de juiste voorzorgsmaatregelen worden genomen, zal het in veruit de meeste gevallen slechts gaan om lichte symptomen van voorbijgaande aard. Slechts in 1 à 2 % van de gevallen komen ernstige verschijnselen voor, die zonder passend handelen tot de dood kunnen leiden. De symptomen van hoogteziekte mogen daarom absoluut niet worden veronachtzaamd.

Wanneer je je op grote hoogte niet goed voelt, moet je aannemen dat er sprake is van hoogteziekte, tenzij er overduidelijk een andere oorzaak is.

Oorzaken van hoogteziekte:
- geringere aanwezigheid van zuurstof en
- geringere luchtdruk, waaraan het lichaam zich moeilijk of onvoldoende aanpast, veelal door te snelle stijging.

Preventieve maatregelen:
1. Langzame en gefaseerde stijging, het zgn. "acclimatiseren". Als ideaal geldt om 5 dagen uit te trekken tot 3500 m, daarna maximaal 300 meter stijging per dag en per 1000 meter minimaal 1 dag extra. In de praktijk blijkt echter wel een hoger stijgingstempo mogelijk, waarbij rond de 3000 meter een dag rust wordt ingelast en daarboven per 1000 meter stijgen 1 dag.

Vanaf geringe hoogte helemaal "inlopen" levert meestal nauwelijks problemen op, maar na een bus- of autorit omhoog en vooral bij "invliegen" naar grote hoogte, is aandacht voor het acclimatiseren van het grootste belang.

2. Altijd rustig lopen, zonder buiten adem te raken.

3. Veel drinken.
Uitdroging kan hoogteziektesymptomen veroorzaken. Gewoonlijk heb je minstens 5 liter vloeistof per dag nodig op grote hoogte. Je moet per keer min. 1/2 liter uitplassen en de urine moet helder zijn. Als je urine donkergeel is, drink je onvoldoende. Drink water, thee, soep en bouillon, maar geen alcohol.

4. Juiste voeding.
Zorg dat je voldoende calorierijk eet, met name veel zetmeel. Eet niet te zout. Het HT-menu houdt hier rekening mee.

5. Bewust diep, volledig ademhalen (wel oppassen voor hyperventilatie).

6. Diamox (acetazolamide), een diureticum, kan helpen bij hoogteaanpassing. Het blijkt de ademhaling tijdens de slaap te reguleren, zodat efficiënter zuurstof wordt opgenomen. Onderzoek heeft onomstotelijk aangetoond dat het preventief slikken van diamox symptomen van hoogte ziekte met 50% doet afnemen. Bovendien herstel je sneller. In tegenstelling tot wat veel mensen veronderstellen maskeert diamox de hoogteziekte niet maar het helpt je sneller te acclimatiseren. Bij HT raden we dan ook het preventief gebruik van diamox aan op slaaphoogtes boven de 3000 meter. dosis: 1 - 3 maal per dag 250 mg voor de duur van het verblijf op grote hoogte en afhankelijk van hoe je lijf erop reageert.

7. Bij tochten met een verhoogd risico (vliegen naar Lhasa, expedities boven de 6000 meter) nemen we doorgaans een hogedrukzak (Gamow Bag of PAC) mee zodat we, in geval van nood, een afdaling van ongeveer 2000 meter binnen 5 minuten kunnen simuleren. Het gebruik van deze hogedrukzak is ook effectief gebleken.  (niet mee naar Bhutan).

Lichte symptomen van hoogteziekte:
- enigszins slap, loom gevoel
- kortademigheid bij inspanning
- hoofdpijn
- misselijkheid
- gebrek aan eetlust
- spijsverteringsstoring: obstipatie / diarree, winderigheid
- slecht slapen
- onregelmatige ademhaling tijdens het slapen lichte duizeligheid
- lichte zwelling van handen, voeten, gezicht

Bij alleen deze symptomen behoeft men niet meteen af te zien van verder stijgen. Men moet het kalm aan doen en voldoende (nacht)rust inlassen. Maar blijf e.e.a. en elkaar wel goed in de gaten houden, want de lichte symptomen zouden ernstiger problemen kunnen aankondigen. Blijf bij elkaar en laat elkaar niet alleen!

Ernstige symptomen van hoogteziekte:
(houden o.a. verband met long- en hersenoedeem)
- ernstige kortademigheid en versnelde ademhaling, ook na rust (meer dan 25 ademhalingen per minuut)
- vochtige, rochelende ademhaling
- hevige hoestbuien, die alle activiteit beperken
- ophoesten van roze tot bruin sputum
- hoge hartslag, ook na rust (meer dan 110 slagen per minuut)
- blauwe verkleuring van gezicht en lippen
- geringe urine-uitscheiding (minder dan 1/2 liter per dag)
- aanhoudend overgeven
- wazig, dubbel of met blinde vlekken zien
- aanhoudende ernstige hoofdpijn, ook na nachtrust
- aanhoudende ernstige vermoeidheid, extreme lusteloosheid
- coördinatievermindering, evenwichtstoornis(testen!)
- verwardheid, delirium, coma

Zodra ook maar één van deze symptomen zich voordoet, staat er (naast zo mogelijk zuurstof toedienen) maar één weg open: ONMIDDELLIJK OMLAAG.

Iemand met deze problemen moet onder begeleiding omlaag, zo mogelijk gedragen worden, omdat inspanning een en ander kan verergeren.
Na een betrekkelijk geringe daling van 500 tot 1000 meter kunnen de symptomen soms geheel verdwijnen. Dan kan men na enkele dagen rust opnieuw proberen te stijgen, maar uiterst behoedzaam. Bedenk dat de ernstige symptomen van hoogteziekte binnen enkele uren fataal kunnen zijn.

Door ervaring kunnen onze reisbegeleiders de symptomen goed onderkennen en de nodige maatregelen nemen. Zonodig kunnen extra rustdagen worden ingelast om te acclimatiseren.
Als je bij jezelf of een andere deelnemer symptomen van hoogteziekte waarneemt, blijf dan niet alleen, resp. laat de ander niet alleen, en vertel een en ander meteen aan de reisbegeleider.

Bagagevervoer

Tijdens de trek mag 20 kg p.p. aan persoonlijke bagage worden afgegeven. Spullen die niet nodig zijn tijdens de trek kunnen eventueel achtergelaten worden in het hotel of bij de agent.
Doorgaans mag vanuit Nederland per persoon 23 kilo ruimbagage worden ingecheckt. Informeer bij de luchtvaartmaatschappij waarmee je vliegt of dat inderdaad het geval is.

Bereikbaarheid

Je kunt tegenwoordig vanuit alle grote plaatsen met Nederland bellen en het mobiele netwerk wordt in Bhutan steeds verder uitgebreid. Wanneer je éénmaal op trek bent, is het voor thuisblijvers moeilijk contact met je te krijgen. In een noodgeval kan HT proberen via een drager of gids de groep op te sporen. Je moet er echter rekening mee houden dat dit in het slechtste geval dagen kan duren.

Verzekeringen

HT Wandelreizen stelt een adequate reisverzekering verplicht. Daarbij is het belangrijk voldoende dekking te hebben voor eventuele SOS-kosten bijvoorbeeld voor een evacuatie met een helikopter. Een annuleringsverzekering raden we sterk aan. Niet alleen vóór de reis geeft deze verzekering dekking maar ook bijvoorbeeld bij vertrekvertraging of bij vroegtijdig moeten afbreken van de reis.  

Wij werken met Allianz Global Assistance, al meer dan 50 jaar de grootste reisverzekeraar én hulpverlener ter wereld. Bij Allianz Global Assistance ben je voor het verzekeren van je vakantie of reis aan het juiste adres. Waar je ook naar toe reist, voor vakantie, werk of studie, voor elk reisdoel heeft Allianz Global Assistance een passende verzekering.

Je kunt online eenvoudig in een paar stappen een reis- en/of annuleringsverzekering afsluiten, kortlopend of doorlopend. Je ontvangt de polis direct in je mailbox. 

Na boeking ontvang je van ons een email waarin je ook de link naar het afsluiten van de reis- en/of annuleringsverzekering vindt.  

Indien de reisverzekering elders wordt afgesloten dan willen we graag voor vertrek de volgende gegevens van je ontvangen: verzekeringsmaatschappij, polisnummer, alarmnummer. Mocht zich tijdens de reis een probleem voordoen dan kunnen de reisleiding en HT Wandelreizen snel handelen.

Heb je zelf een (doorlopende) reisverzekering afgesloten, kijk dan even goed na of en in hoeverre reddingskosten zijn meeverzekerd. Soms vallen reddingskosten (medisch noodzakelijk vervoer) onder de medische kosten. Voor het geval je de medische kosten laat dekken door je eigen ziektekostenverzekering, moet je nagaan of deze medische kosten werelddekkend zijn. 

Fotografie

Tot 2001 waren de meeste dzongs in Bhutan niet toegankelijk. De meeste dzongs zijn, ook tijdens de festivals, nu opengesteld voor toeristen. Binnen de gebouwen van de dzongs mag je meestal niet fotograferen, wel op de binnenpleinen. Hou er rekening mee dat het maken van foto’s in Bhutan niet overal is toegestaan, vraag altijd toestemming en wees terughoudend! Ook tijdens de festivals mag je niet altijd fotograferen of filmen. De Dromches zijn de officiële festivals voor officials en genodigden en daar is fotograferen niet toegestaan; de Tsechu’s zijn publiekelijk toegankelijk en daar mag je in de regel wel fotograferen.